Ankaraja, n luft me ndrgjegjen
Ankaraja zyrtare duket se po kalon periudhn m t vshtir t pothuajse 30 viteve t fundit nga koha kur u prjetuan konfliktet Turqi-Qipro. aste t vshtira po kalon gjithashtu edhe qeveria e dyt e kryeministrit Rexhep Tayyip Erdogan.
Erdogan tashm sht prfshir n konflikte t njpasnjshme. Nga njra an sht rezoluta e Washingtonit e cila akuzon Turqin pr Genocid n Armeni gjat dhe pas Lufts s Par Botrore. Nga ana tjetr qndron terrori i PKK-s, i cili po i kushton qeveris besimin e mandatit t dyt q populli i dha, pasi numri i ushtarve turq q po vdesin n prleshje po rritet nga dita n dit.
Ndrkoh, edhe pse e ndrgjegjshme se hyrja n Irakun e Veriut e forcave ushtarake turke sht nj buton i shtypur nga larg dhe q synon prarje dhe trazira n Turqi, qeveria e Ankaras duket se sht e detyruar t ndrmarr nj sulm t till, ose m e pakta e mundshme, ta pranoj at.
Me rezolutn e miratuar n parlament pr ndrhyrje n kt zon, Ankaraja ka rrezikuar n marrdhnie t shumanshme. Ajo i ka drguar mesazhe jo vetm vendeve fqinje, por edhe Brukselit dhe Washingtonit. N kt moment, nuk mund t flitet pr cnim t interesave t njrs pal, Turqis apo SHBA-ve. Nga nj vendim i till jan t dyja palt q dalin t humbura dhe q ju cnohen interesat e tyre. Esht mse e qart se ky konflikt nuk do t zgjas shum dhe secila pal do t marr pozicionin e duhur, por ajo q sht m e rndsishme, sht q Ankaraja dhe Washingtoni duhet t ulen, t rishikojn dhe ti riemrtojn marrdhniet q kan.
Nga njra an sht senati amerikan ai q me miratimin e rezoluts ku e akuzon Turqin pr gjenocid n Armeni, ka ndezur gjakrat e turqve duke sprovuar kshtu guximin e Ankaras. Nga ana tjetr, sht po mbshtetja e fsheht e pretenduar nga lidert turq q Pentagoni i jep PKK-s. Vetm pak dit para ngjarjeve t prgjakshme ku humbn jetn me dhjetra ushtar turq, kreu i opozits turke Deniz Baykal u shpreh kundr negociatave t kryeministrit turk Erdogan me paln amerikane, duke i akuzuar ata n mnyr t drejtprdrejt si mbshtets t terrorit kurd n kt zon.
Dhe pas gjith ktyre zhvillimeve, Sekretarja e Prgjithshme e Kombeve t Bashkauara Kondoleza Rice, ishte e para q dha sinjalin e nj zgjidhjeje t mundshme duke i krkuar Ankaras disa dit koh deri n nj tjetr vendimmarrje t re nga ana e Washingtonit.
Por, nj zgjidhje paqsore pa luft e gjak terroistsh kurd, vall a do t jet qetsim pr popullin turk q ka humbur rreth 37 mij ushtar, oficer dhe msues n mosh fare t re? A do t qetsohen ata pas protestave q kan ndrmarr ditve t fundit n pothuajse t gjith qytetet? A sht e mundur q t mos prsrisin 1914 e anakkalas ku n mbrojtje t vendit dhan jetn 253 mij dshmor?
M posht po radhis mnyrn se si ka evoluar zhvillimi i PKK-s:
Partia e jashtligjshme e Puntorve t Kurdistanit, PKK, militantt e armatosur t s cils kan vrar 12 ushtar turq gjat fundjavs, i ka filluar operacionet e para t prgjakshme n Turqi prpara 23 vjetve.
Rebelt kurd t PKK-s, e krijuar n vitin 1978, filluan m 15 gusht t vitit 1984 luftn e armatosur kundr pushtetit qendror pr krijimin e nj shteti t pavarur n juglindje t Turqis, duke e
shtjen kurde problemin kryesor t Turqis.
Sipas nj bilanci zyrtar, aktet e dhuns lidhur me konfliktin kan shkaktuar q prej ather m tepr se 37 000 t vdekur. PKK-ja i ka intensifikuar operacionet kundr ushtris n juglindje t vendit pasi i ka dhn fund n vitin 2006 nj armpushimi t njanshm.
Autoritetet turke e fajsojn gjithashtu PKK-n pr disa atentate me bomb n Stamboll dhe n disa qytete bregdetare n perndim t Turqis. Organizata i hedh posht kto akuza dhe prmend veprimin e nj dege radikale q i shpton kontrollit t saj.
Krkesat e PKK-s n favor t pavarsis s zons kurde t Turqis jan ndrruar me krkesa pr autonomni brenda nj sistemi federal, pr amnisti t rebelve duke garantuar pjesmarrjen e tyre n jetn politike dhe me lirimin e shefit t tyre Abdullah Oalan, i burgosur n nj ishull-burg n veriperndim t Turqis.
Pas kapjes n Kenia dhe dnimit me vdekje q u ndryshua n dnim me burgim t prjetshm t Oalanit n vitin 1999, PKK-ja hoqi dor nga pavarsia dhe deklaroi njanshmrisht nj armpushim q nuk sht njohur asnjher nga Ankaraja.
Rreth 3 500 militant zgjodhn si vendbanim t ligjshm veriun e Ankaras, nga ku ata futen n territorin turk pr sulme sporadike, sipas Ankaras, q i krcnon ata me reprezalje ushtarake n tokn irakiane.
Tridhjet e dy rebel jan vrar gjat prleshjeve m t ashpra t viteve t fundit me forcat e aramtosura si kundrprgjigje ndaj sulmit t tyre q shkaktoi vdekjen e 12 ushtarakve n ort e para t s diels n provincn Hakkari, kufi me Irakun.
PKK-ja, e konsideruar si organizat terroriste nga Ankaraja, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evroian, sht shprbr n prill t vitit 2002 pr t marr emrin Kadek, Kongresi pr Demokracin dhe Lirin e Kurdistanit, m tej Kongra-Gel dhe n vitin 2005 rimerr emrin e saj fillestar.
I gjith krahu ushtarak i PKK-s ndodhet n kampe t ngritura t Kurdistanit irakian, ndrsa krahu politik prfaqsohet nga politikan kurd t mrguar n disa vende t Evrops Perndimore, sidomos n Belgjik.
Edhe pse Oalan gzon ende nj influenc n PKK t ciln e drejtoi me dor t hekurt, ish-zvends, si vllai i tij, Osman, e kan braktisur at pas burgosjes.
Komandanti kryesor ushtarak i PKK-s sot sht Murat Karayilan. Ai prfaqson krahun e ashpr t PKK-s dhe ndodhet gjithashtu n veri t Irakut.
