Angela Merkel e ka luajtur me menuri rolin e saj n kt samit t rndsishm. Sepse fjalt e qarta q Europa krcnohet prej pushtetit t Donald Trump-it, si parashtroi n fillim t samitit Presidenti i Kshillit t Europs Donald Tusk, bartin n vetvete nj far mase munges uniteti. Ndonse nuk pati rezistenc t hapur kundr ksaj linje t prbashkt, tek disa europiano-lindor duket t jet e zbeht tendenca pr t dal n ofensiv t hapur kundr Shtpis s Bardh. Ndaj kancelarja bri ’ishte e mundur pr ta ulur temperaturn emocionale.
Europa prcakton fatin e vet
Lidhur me presidentin amerikan dhe paqendrueshmrin e tij, shprthimet e tij dhe mungesn e njohurive pr politikn botrore, Merkel nuk tha asgj. Ajo e pati kritikuar qartazi vendimin e tij pr ndalimin e udhtimit n SHBA dhe e la me kaq. Sipas saj Europa duhet t krkoj bashkpunimin me SHBA bazuar n vlerat e veta, aty ku ka interesa t prbashkta dhe prndryshe duhet t varet tek forcat e veta. Kt kshill u dha kolegve t saj kryeministrja m me prvoj n radht e tyre. Kjo sht mnyra tipike e Merkelit, t pressh, t shohsh dhe pastaj t veprosh. N sfondin e gjendjes aktuale t pasigurt kjo duket m e menur.
Por ndoshta kancelarja gabon me kt qendrim, n nj koh q marrzia po prfshin n mas Uashingtonin. Kur kshilltarja e presidentit Conway shpik nj masakr prej migrantve, q nuk ka ndodhur kurr, kemi t bjm me nj shkputje prej prgjejshmris politike. Dika e till e ka prejardhjen direkt nga kuzhina propagandistike e shtrigave t fashizmit t shekullit t 20-t. Kjo nuk ka t bj m me “fake” – kur sht vetm gnjeshtr dhe falsifikim. Duket e dyshimt, se deri n ’mas mund t bihet dakord pr ndonj gj me kt qeveri.
E ardhmja e Europs sht n rrezik
Kancelarja e ka t qart, se sa e rrezikshme sht gjendja. Por ajo nuk mund t’i imponoj vendeve t tjera europiane m shum unitet. Ndaj dhe n fund ajo prmendi mundsin, q mund t shkohet n Europn e dy shpejtsive. Pas zgjedhjeve n Holand, n Franc, n Gjermani e ndoshta edhe n Itali n BE do t merret nj vendim.
Nse dshirohet nj e ardhme e prbashkt apo do t’u lihet Trump-it dhe ekstremistve t djatht t na bindin, se shprbrja e BE-s dhe ringjallja e nacionalizmit jan nj ide e mir kjo do t vendoset n 2017. Ndoshta n fund mbeten nj grup i vogl vendesh, q do t duan t vazhdojn t qendrojn bashk. Ndoshta as kjo nuk do t jet e mundur. Ather Europa do t merrte fund, do t coptohej n 28 vende t vogla dhe t mesme, shanset globale t t cilve jan t mjerueshme. Fati i tyre ksisoj n mnyr selektive do t prcaktohet prej Kins, Rusis dhe SHBA-s, pikrisht ashtu si e ka prshkruar n nj letr t tij drejtuar krerve t shteteve dhe qeverive Donald Tusk.
Vetm bashk ne mund t jemi t fort
Apelet pr unanimitet jan ndrkoh emruesi m i vogl i prbashkt. Ndoshta duhet t ndodh edhe m shum n SHBA, pr t’ua br t qart qeverive europiane seriozitetin e gjendjes. Nse vendet si Polonia apo Italia besojn, se ato mund t gatuajn n kt mes orbn e tyre, ato gabohen rnd. Ne si europian do t mbijetojm bashk politikisht, ose do t dshtojme bashk. Ende nuk sht e qart, se ku do t on kjo rrug.
DW