Mbi tridhjet shtete do t paraqesin argumente rreth ligjshmris s pavarsis s Kosovs, n seancn publike dgjimore n Gjykatn e Bots n Hag, q fillon t martn dhe zgjat deri m 11 dhjetor. Dy palt kryesore n proces, Kosova dhe Serbia, kan n dispozicion nga tri or pr t prezantuar argumentet e tyre, n ditn e par t seancs n Gjykatn Ndrkombtare t Drejtsis.
Prfaqsuesi i Serbis do ta marr i pari fjaln, ndrkaq pas tij, prfaqsuesi i Kosovs, Ministri i Jashtm Sknder Hyseni. Pas fjals hyrse t ministrit Hyseni, n emr t Kosovs do t flasin edhe kshilltart ndrkombtar Michael Wood, Daniel Mller dhe Sean Murphy. N seancn dgjimore, prve Kosovs dhe Serbis, marrin pjes 29 shtete tjera. Prfaqsuesit e tyre do mund t flasin deri n 45 minuta.
Ministri Hyseni tashm ndodhet n Hag ku do t zhvilloj takime me ekspertt ligjor ndrkombtar, me qllim t harmonizimit prfundimtar dhe finalizimit t deklaratave, t cilat do t prezantohen para Gjykats. Hyseni ka deklaruar se Kosova sht prgatitur mir pr ta mbrojtur pavarsin e saj n Gjykatn Ndrkombtare.
Ne do t paraqesim gjat tre orve argumente t fuqishme n mbrojtje t s drejts s Kosovs pr t qen shtet i pavarur dhe sovran, prkatsisht n mbrojtje t vullnetit politik t popullit t Kosovs pr shtetsi dhe pavarsi. T gjitha prgatitjet e mundshme jan
dhe nuk sht ln asnj argument valid pr Gjykatn pa u prfshi gjat prezantimit, qoft me shkrim, qoft gjat prezantimit me goj q do ta kemi me 1 dhjetor, ka thn ai pr RTK, t dieln.
Pavarsin e Kosovs n Gjykatn e Drejtsis do ta mbrojn: Shqipria, Austria, Bahreini, Bullgaria, Kroacia, Danimarka, Finlanda, Franca, Gjermani, Jordania, Holanda, Norvegjia, Arabia Saudite, Britania e Madhe, SHBA-ja si dhe delegacioni i Kosovs. Ndrkaq, argumente kundr ligjshmris s pavarsis s shtetit t ri do t paraqesin: Argjentina, Azerbajxhani, Bjellorusia, Bolivia, Brazili, Burundi, Kina, Qiproja, Laosi, Rumania, Rusia, Spanja, Venezuela, Vietnami si dhe delegacioni serb.
Koha e gjithmbarshme e paraqitjes s dshmive nga t gjith pjesmarrsit sht 27 or e 45 minuta. Meqense GJNDja ka shfrytzuar alfabetin frng pr renditjen e palve, dita e dyt e seancs dgjuese fillon me prfaqsuesin e Shqipris, ndrkaq folsi i fundit sht prfaqsuesi i Vietnamit. Paraqitjet n seancat dgjuese shfrytzohen pr ritheksim t pozicioneve t shtjelluara me shkrim n muajin mars dhe korrik dhe eventualisht mund t paraqitet ndonj informat shtes ose argument i ri q mund t ket lidhje me zhvillimet n Kosov dhe rreth saj dhe q mund t jet i rndsishm pr rastin. Pr shembull, prfaqsuesi kosovar do t mund t njoftoj Gjykatn pr numrin e njohjeve t reja mes dats 17 korrik dhe 1 dhjetor, etj.
Seanca dgjuese sht rasti i fundit q palt t deponojn argumente. Pastaj gjithka mbetet n duart e 15 gjykatsve. Bazuar n praktikat e mhershme n GJND, Zyra e Regjistrit e ksaj Gjykate prpilon nj list me pyetje q bazohen mbi argumentet kryesore q paraqiten nga palt. Secili nga gjykatsit duhet t prgjigjet me shkrim n kto pyetje, para se t mblidhen pr t debatuar rreth prmbajtjes s opinionit kshillues dhe arsyetimeve pr t mbshtetur kt opinion.
Kur procesi t mbrrij n kt faz, vlersohet se gjykatsit mund t ndahen n dy grupe me qndrime t kundrta. N kt rast, sipas praktikave t mhershme, duhet t votohet secila dispozit e tekstit t opinionit kshillues. Dispozitat q marrin shumicn e votave futen n dokument, mirpo gjykatsit q nuk pajtohen me shumicn e kolegve t tyre, kan t drejt t publikojn qndrimin e vet me shkrim dhe t arsyetohen prse kan votuar kundr. Kto njihen si opinione t veanta.
Kryetari i Gjykats s Drejtsis japonezi Hisashi Owada ka deklaruar dit m par se opinioni kshilldhns rreth pavarsis s Kosovs do t jet neutral, 30 faqe i gjat dhe nuk pritet q gjykatsit t ken qndrime t njjta. Aty nuk do t ket prgjigje t qart po ose jo, pr ose kundr, citohet t ket thn ai pr mediat ruse. Kjo deklarat ka shqetsuar zyrtar t Beogradit. Nj deklarat e till sht krejtsisht e pazakont dhe tronditse pr mua si avokat, ka thn Tibor Varadi, nj nga prfaqsuesit serb n Gjykatn e Drejtsis.
Megjithse besohet se secili nga gjykatsit sht plotsisht i pavarur dhe nuk ndikohet nga qeveria e shtetit prej nga vjen, sht me rndsi q tet nga pesmbdhjet antart e Gjykats jan nga vendet q kan njohur pavarsin e Kosovs, prfshir kryetarin e Gjykats. Opinioni kshillues, nuk sht pritet t jet i gatshm n gjysmn e par t vitit t ardhshm.
